تفتیش یا تشویش؟

تقلب های گسترده در دور دوم انتخابات و آفتابی شدن ردِ پای اعضای کلیدی کمیسیون ها در این تقلب، باعث گردید که نماینده گان کشورهای همکار و جامعه جهانی برای حل بحران انتخاباتی پا درمیانی کنند. بعد از نشست های چندروزه به این توافق دست یافتند که تمام آرای ریخته شده، بازشماری و تفتیش شود و با تطبیق معیار های اصولی و بین المللی، آرای تقلبی از آرای واقعی جدا گردد. ظاهرا این مسئله از سوی دو تیم های اصلاحات و همگرایی و تداوم و تحول پذیرفته شد ولی توافق بر سری بعضی ماده های اساسی آن نهایی نگردید و ماده های اساسی که کارآمدی بیشترِداشت امضا نشد. در طول یک هفته اول، کار تفتیش با چالش ها و سردرگُمی های زیادِ پیش رفت و هیچ گونه نتیجۀ از کار باز شماری و تفتیش بدست نیامد. استکاک توقعات و خواسته های دو نامزد و کمیسیون از پروسه تفتیش به حدی زیاد بود که تقریبا در همین هفه اول چندین بار روند تفتیش تعطیل گردید.

با این حساب می توان به این پروسه یک پروسه تشویش نامگذاری کرد؛ چون جریان های که در این روند دخیل است( حکومت، تیم تداوم و تحول، تیم اصلاحات و همگرایی و کمیسیون های انتخاباتی) هرچهار این جریان، بیشتر از تفتیش کردن به فکر و تشویش است. تیم تداوم و تحول و کمیسیون های انتخابات از آبرو ریزی و کشف سه میلیون تقلب تشویش دارند. اگر نصف آرای ریخته شده که بر اساس تقلب به وجود آمده با معیار های توافقی در تفتیش هم خوانی نداشته باشد و در لیست سیاه برود، اعتبار انتخابات، دولت، کمیسیون و مخصوصا مشروعیت دولت آینده چه خواهد شد؟ اینها ترسیده اند که در صورت ثبوت چنین تقلب نا برابر، کشورهای همکار شاید پول های که برای انتخابات کمک کرده پس طلب کنند. اینها تشویش دارند که اگر تمام معیارهای شفاف سازی دراین پروسه تطبیق شود، تقلب کاران رسوا و هریک باید به محاکمه عدلی و قضایی کشانیده شود. اینها به تشویش سرنوشت صدها صندوق که با آرای تقلبی پُر شده و تعیین کننده نتیجه انتخابات به نفع اینها گردیده، می باشد. تمام مصارف هنگفت که گفته می شود که تیم تداوم و تحول برای هر رای دهنده 5 هزار افغانی مصرف کرده است، که این مصارف هنگفت تشویش های گسترده را خلق می کنند. دست داشتن بعضی والیان، قمندانان، اعضای کلیدی حکومت، آقای کرزی و بی غرض بودن بعضی نهادهای بین المللی دامنه تقلب را آنقدر بزرگ ساخته اند، که تشویش ها قابل کنترل نیست. کمیسیون انتخابات از همه بیشتر در صدد نقاب کردن تقلب های است که دخالت این نهاد را در آن ثابت می سازد. حکومت در تلاش پنهان کردن دخالت ها و حمایت های یک جانبه و مغرضانه خود می باشد. بعضی نهادهای دیگری که در بحرانی شدن انتخابات و تقلب دست داشتند همه به نحوی تلاش می کنند که توقعات آنها از روند تفتیش برآورده شوند و در معطلی ها و وقفه های تفتیش، تقلب هارا سیستماتیک تر و معیاری تر بسازند و مدیریت کنند.

تیم اصلاحات و همگرایی نیز تشویش های گسترده خودرا دارند که از جمله: نقض حقوق شان که با تمام سنجش ها و معیارها و تجربیات دور اول و حمایت همه سران و بزرگان مردمی در دور دوم از این تیم و حدود یک میلیون رای از رقیب پیشتاز بودن، اینها را متیقن ساخته بود که با تفاوت بسیار بالا، برنده انتخابات دور دوم خواهد بود. از زمانی که تقلب های گسترده توسط حکومت، کمیسیون و تیم رقیب آشکار شد و فایل های صوتی و تصویری از تقلب های میلیونی افشا گردید و رئیس دبیرخانه کمیسیون با مواد حساس انتخابات توسط پولیس دستگیر شد، اینها به تشویش سرنوشت انتخابات شدند. این تیم قبل از اعلان نتایج ابتدایی، برای اینکه صیانت و حمایت خویش را از دموکراسی و رای مردمی به اثبات برساند، به شکایت ها و اعتراضات خویش علیه تقلب آغاز کرد. جنبش های بزرگ ضد تقلب به وجود آمد و هر روز هزاران تن از مردم برای محاکمه شدن تقلب کاران و حمایت از آرای پاک خود، به جاده های کابل پایتخت و ولایت ها ریختند و دست به اعتراض های گسترده مدنی زدند. تا زمانی به این اعتراضات خود ادامه دادند که همه دنیا و جامعه جهانی متوجه شد که مردم افغانستان دیگر رئیس جمهور تقلب کار و دروغین را نمی خواهند. رئیس جمهوری که هفتاد درصد مردم اورا انتخابات نکرده باشد، بدرد مردم نمی خورد و احساس درد و مسئولیت را ندارد. نماینده گان و سفیران همه کشورهای بزرگ دنیا و ناظرین اتحادیه اروپا بر انتخابات تاسف خوردند و خواهان بر رسی تقلب های گسترده گردیدند.

تیم اصلاحات و همگرایی تشویش از دست رفتن تمام اندوخته ها و دستاوردهای یازده سال تلاش جامعه جهانی، مردم افغانستان، تاجران ملی، دهقانان این کشور، مراکز آموزشی و تحصیلی، رسانه ها و سرمایه گزاران داخلی و خارجی را دارد. اگر مسئله انتخابات در این کشور حل نشود و هر روز دامنه اختلافات گسترده تر گردد، تمام این دستاوردها به هدر می رود و کشور بارِ دیگر به بحران و نا امنی دچار می شود. با طولانی شدن انتخابات همه کشورهای کمک کننده به افغانستان هُشدار داده است که در صورت حل نشدن این مسئله تمام کمک های اقتصادی و نظامی خویش را از افغانستان قطع خواهد نمود.

نگرانی و تشویش از سرنوشت دموکراسی نیز یکی دیگر از تشویش های است که مردم و جامعه جهانی با آن مواجه گردیده است. انتخابات یکی از اساسی ترین سازو کارهای دموکراسی بوده که افغانستان در طول یازده سال در آخرین جریان آن قرار گرفته است. بی اعتبار شدن انتخابات و بی اعتماد شدن مردم به این پروسه، نهال دموکراسی را در کشور خشک می کند و آبرو و حیثیت انتخابات های بعدی را بر باد می دهد. این مسئله کاملا در دور اول و دوم انتخابات 2014 در افغانستان به اثبات رسید. در دول اول مردم حماسۀ حضور آفرید ولی در دور دوم که انتخابات بی اعتبار شده بود، نصف رای دهنده گان دور اول اشتراک کرده بود.

خلاصه به این نتیجه می رسیم که مسئله تفتیش فقط یک اسم است که گذاشته شده ولی در اصل پروسه پروسه تشویش است. مدیریت توقعات، بزرگی خواسته ها تشویش هارا بزرگ ساخته که مبادا نتیج تفتیش خلاف میل آنان گردد. وقتی که فال شان بد آمد، بهانه های گوناگون پیدا می کند و کار تفتیش به تعویق می افتد. منشا تمام این قوس و کمان ها، تشویش و نگرانی کمیسیون، تیم تداوم و تحول، حکومت، و تیم اصلاحات و همگرایی می باشد.