آیت الله مرتضی مطهری: «اگر بخواهیم روضه‌هایی را كه می‌خوانند و دروغ است جمع‌آوری كنیم شاید چند جلد كتاب پانصد صفحه‌ای بشود!»
مرتضی معراج 2-9-1391
آیت الله مرتضی مطهری، اسلام‌شناس، روشنفکر و متکلم‌ِ برجسته‌ی ایرانی، حدود چهل سال پیش ــ‌به منظور خرافه‌زدایی از حادثه‌ی عاشوراــ
سلسله سخنرانی‌هایی پیرامون این رویداد ایراد کرد که در آن وقت، مورد
استقبال همگانی قرار گرفت و فوراًً به عنوان منبعی جدید و قابل اعتماد برای
فارسی‌زبان‌ها ــ‌به ویژه سخنرانان، مداحان و فرهنگیان‌ــ تبدیل شد.
بخشی از این سخنرانی‌ها که در سال 1348 خورشیدی زیر عنوان «تحریفات در واقعه‌ی تاریخی کربلا» انجام گرفت، در روشنی اذهان عمومی ــ‌به ویژه طلاب و روحانیون‌ــ در باره‌ی حادثه‌ی کربلا، نقش اثرگذاری داشت.
جلدهای
اول و دوم کتاب «حماسه‌ی حسینی» که متن‌های پیاده‌شده‌ی همین سخنرانی‌ها
اند، در دهه‌های 60 و 70 خورشیدی در افغانستان نیز خوانندگان فراوانی
داشتند و معمولاً در روزهای محرم در زیر بغل بیشترِ سخنرانان و
روضه‌خوان‌های افغانستان به چشم می‌خوردند.
آیت
الله مطهری در این سخنرانی‌های روشنگرانه و اصلاحی اش، با شجاعت کامل،
مطالبی را بر زبان آورد که سایر روحانیون از گفتن و بازکردن آن‌ها یا عاجز
بوده و یا بسیار ترس داشته اند.
وی در این کتاب (حماسه‌ی حسینی) می‌گوید: «در
نقل و بازگو كردن حادثه عاشورا، ما هزاران تحریف وارد كرده‌ایم….با كمال
تاسف باید بگویم تحریف‌هایی كه به دست ما در این حادثه صورت گرفته است همه
در جهت پایین آوردن قضیه و در جهت نسخ كردن قضیه بوده و هم در جهت بی‌خاصیت
و بی‌اثر كردن قضیه بوده است.
در
این قضیه، هم گویندگان و علمای امت و هم مردم تقصیر داشته‌اند… مطلب [یعنی
مطالب تحریف‌شده و دست‌خورده] آنقدر زیاد است كه قابل بیان كردن نیست؛
آنقدر زیاد است كه اگر بخواهیم روضه‌هایی را كه می‌خوانند و دروغ است جمع‌آوری كنیم شاید چند جلد كتاب پانصد صفحه‌ای بشود!»
مطهری برخی از درددل‌های محدث میرزا حسین نوری (از عالمان بزرگ و صاحب کتاب «لؤلؤ و مرجان») را نیز در این کتاب آورده که گفته است: «در
عصر ما برای حسین یك عزای جدیدی [ساخته شده] است كه در گذشته نبوده است و
آن عزای جدید برای [به خاطر] این همه دروغ‌هایی است كه در باره حادثه كربلا
گفته می‌شود و هیچ كس جلوی این دروغ‌ها را نمی‌گیرد.
[محدث
نوری] در مقدمه كتاب هم نوشته است كه فلان عالم بزرگ از علمای هندوستان
نامه‌ای به من نوشته و از روضه‌های دروغی كه در هندوستان خوانده می‌شود
شكایت كرده و از من خواهش كرده است كه…كتابی بنویسم [تا] جلوی روضه‌های
دروغ در آنجا گرفته شود.
بعد، مرحوم حاجی [نوری] می‌نویسد، این عالم هندی خیال كرده است كه روضه خوان‌ها وقتی به هندوستان می‌روند دروغ می‌گویند نمی‌داند كه آب از چشمه گل آلوده است و مركز روضه‌های دروغ، كربلا و نجف و ایران است…»
مطهری مسئولیت مردم و شنوندگان را در هنگام شنیدن روضه‌های دروغ و رویدادهای تحریف‌شده این گونه بیان کرده است: «مردم وقتی متوجه می‌شوند كه روضه‌ها دروغ است نباید در آن مجلس بنشینند [زیرا] كه حضور در آن مجلس حرام است و باید با آن مجالس مبارزه كنند.»
كمی از آن زهرماری‌ها قاطی كن
این
دانشمند اسلامی داستان جالبی را از یکی از عالمان بزرگ نقل کرده که
طرف‌دار خواندن و شنیدنِ روضه‌های راست بوده ولی پسان متوجه شده که گاهی
روضه‌های راست نمی‌تواند مردم را بگریاند و از همین رو، روضه‌خوانان و
مداحان به روضه‌های دروغ و نقل رویدادهای ساختگی و تحریف‌شده رو می‌آورند:
«…یكی از علمای بزرگ…همیشه به این دروغ‌هایی كه روی منبر گفته می‌شد اعتراض می‌كرد و تعبیرش هم این بود كه می‌گفت این زهرماری‌ها چیست كه بالای این منبرها می‌گویند؟ واعظی به او گفت اگر اینها را نگوییم اصلا باید درِ دکان را تخته كنیم. آن آقا جواب داد اینها دروغ است و نباید گفته شود.
از
قضا چندی بعد خود این آقا…مجلسی در مسجد خودش تشكیل داد و همان واعظ را
دعوت كرد. ولی قبل از شروع منبر به واعظ گفت من می‌خواهم به عنوان نمونه یك
مجلسی ترتیب بدهم كه در آن، روضه دروغ نباشد و تو هم مقید باشی كه جز از
كتاب‌های معتبر، هیچ روضه‌ای نخوانی و یا به تعبیر خودش گفت كه از آن زهرماری‌ها نباید چیزی بگویی. واعظ هم گفت چون مجلس مال شماست، اطاعت می شود.
شب
اول، خود آقا در محراب رو به قبله نشسته بود. منبر هم كنار محراب بود.
آقای واعظ صحبت‌هایش را گفت و موقع خواندن روضه شد. شروع كرد به خواندن
روضه و خود را مقید كرده بود كه جز روضه راست چیزی نگوید اما هرچه گفت
مجلس تكان نخورد [، کسی گریه نکرد] و مجلس همین طور یخ كرده بود.
آقا
دید عجب، این مجلس مال خودش هست بعد مردم چه می‌گویند، تصور می‌کنند که
لابد آقا نیتش پاك نیست كه مجلسش نمی‌گیرد. اگر آقا خودش نیتش درست باشد،
اخلاص نیت داشته باشد… دید كه آبرویش می‌رود. به فکر رفت که چه بكند؟
یواشكی و زیر چشمی به واعظ گفت یك كمی از آن زهرماری‌ها قاطی كن.»
مطهری به نقل برخی از رویدادهای تحریف‌شده و یا ساختگی نیز پرداخته که عبارت است از:
- دامادی حضرت قاسم در شب عاشورا
- حضور مادر حضرت علی اکبر در کربلا
- تحریف تعداد کشته‌شدگان در روز عاشورا
- آمدن اهل‌بیت به کربلا در روز اربعین
- آب خواستن امام حسین در هنگام خطبه‌ی پدرش (حضرت علی) در کوفه و آب آوردن حضرت ابالفضل برایش
- نبرد حضرت ابالفضل در جنگ صِفِین
تحریف تعداد کشته شدگان در روز عاشورا
این متفکر اسلامی یکی از رویدادهای ساختگی در باره‌ی امام حسین را بیان کرده که در کتاب «اَسرار الشهاده» آمده است:
«در
کتاب اسرار الشهاده نوشته شده است که لشکر عمر سعد در کربلا یک میلیون و
ششصد هزار نفر بود. باید [از نویسنده‌ی این کتاب] سوال کرد اینها از کجا
پیدا شدند، اینها همه در کوفه بودند؟ مگر یک چنین چیزی می‌شود؟!
و
نیز در آن کتاب نوشته که امام حسین در روز عاشورا سیصد هزار نفر را با دست
خودش کشت! بمبی که در هیروشیما انداختند، تازه شصت هزار نفر کشته شدند…من
حساب کردم که اگر فرض کنیم که شمشیر [امام حسین در هنگام جنگ در روز
عاشورا] مرتب [پایین] بیاید و در هر ثانیه یک نفر کشته شود، کشتن سیصد هزار
نفر، هشتاد و سه ساعت و بیست دقیقه وقت می خواهد. بعد،
[روضه‌خوانان] دیدند این تعداد کشته با طول روز جور در نمی‌آید، گفتند روز
عاشورا هم هفتاد ساعت بوده است! همینطور در باره حضرت ابوالفضل گفته اند
که بیست و پنج هزار نفر را کشت.
حساب
کردم اگر در هر ثانیه یک نفر کشته شود، شش ساعت و پنجاه و چند دقیقه و چند
ثانیه وقت می خواهد. پس حرف این مرد بزرگ حاجی نوری را باور کنیم که می
گوید اگر کسی بخواهد امروز بگرید، اگر کسی بخواهد امروز ذکر مصیبت کند،
باید بر مصائب جدید اباعبدالله بگرید، بر این دروغ هایی که به ابا عبدالله
علیه السلام نسبت داده می‌شود گریه کند.»
این
عالم دینی این گونه نتیجه‌گیری می‌کند: «ما چهره این حادثه تابناک تاریخی
را آن قدر مشوش نموده و بزرگ‌ترین خیانت‌ها را به امام حسین علیه السلام
کرده ایم که به کلی حادثه را تغییر داده ایم.»
وی
در ادامه می‌گوید: «پس توبه کنیم، واقعا باید توبه کنیم، به خاطر این
جنایت و خیانتی که نسبت به اباعبدالله الحسین علیه السلام و اصحاب و یاران و
خاندانش مرتکب می شویم، و همه افتخارات این ها را از میان می بریم…»
——————————————————————————————
منبع: کتاب حماسه حسينی، جلد اول (صفحه‌های 11-58)؛ آیت الله مرتضی مطهری؛ انتشارات صدرا؛ چاپ چهاردهم : تابستان 
