۱۱/۰۲/۱۳۸۹

ترجمه الفاظ هزارگی به زبان دری فارسی:ترجمه الفاظ هزارگی به زبان دری فارسی:


برنامه نوای نی یکی از برنامه های ادبی رادیو راه فردا است که از شنبه تا چهار شنبه ازساعت 9-10 شب به طور مستقیم نشر می شود ، شب های پنجشنبه برنامه اختصاصی است به دوبیتی هزاره گی ، که شنونده ها تماس گرفته دوبیتی های محلی را به خوانش می گیرد . وآهنگ های محلی را فرماییش می دهد ، وبرای تکلم واژه های هزارگی دراین برنامه ازترجمه واژه های هزارگی پرداخته می شود.

تعدادی از واژ ه های که بشتر مردم استفاده میکند به زبان معمولی که مردم کابل صحبت میکند ترجمه کرده ام .

یخی تمام کردن کاری = ایکر ته ، یگ رها

وارخطا = ا بلک ، تیز

بعداًوپسانتر = اوسه ، یک لازه پاستر

رفیق = آلی

پدر = آبی ، آتی

مادر = آیه ، ایکه

خواهرخانم = ایگه چی

زن برادرشوهر = اپسو

مادر حال = مایندر

کاکا = ابغه ، دادی

گام = الغو

پلچک = الغوچگ

دروغگو = الغاو، چلقاو

قریه = آغیل ، منطقه

بلی = اری، اتوف

پوست خشکیده جلد = ایپه غو

گره زدن موی = اته کی ، سه باف

ژنده پوش = الم جلم ، قم

چکش = اله غه

کف دست = اله غه

بیحال = التن کنده ، اژ غن

استاده کردن = ایستل جی ، استه

بی‌نظم وسراسیمه = الخ پلخ ، چارپیچه

بالا = بلند، قولبله

سرشیو= قلچیو

عجله = ا په ته له

بد سخن = ایله گوی ، بد زبو

رها کردن = ایله کد، پورته کد

فرستاده خاص = ایله چی ، طلب گار

بنوشان = اوچلجی کو

اخطاربجنگ = اله مای له

بدل کردن = الیش کدو

دوستان = الای گو

ترسو = اوشبورغو، بیدل

زکام = آوبینی گگ، پیشکگ

کم حوصیله گی = اویلده مله گی ، قار نوک

تهدیدلفظی کردن = آیدکدو، پوف

مادرکلان = آجه ، آ جه گک

رایگان = ایله ، مفت

هاون و اونگ = اوغور

تاریکی کردن چشم = ارگمرگ

سفید = ایسپی

حفاظت ازترس = اولغوی تو

جن وپری = اوخلای ، بلا

بدخلقی = بد اوزا

شبه ومانند کردن = ادلی دلجی

ذغال چوب = انگیشت

هررنگ = ارجل ، ادکلی

کهنه وژولیده = اژغند ، جولک

دستدوزی لباس = ایرمه ، کوک

استخوان = اوستغو

شوربای تخم مرغ = اوشورک ، وقره مار، پیاوه

اسپ تندرو = ایرغه

سبز تیره = ایشیل

خانم برادر = این گای

پیراهن = پیرو

جلوگیری = آیگنده

خودنمائ = استه قله ، خود خوشله

غذائی ازآردودوغ = اوماج ، کشکو بلگو

نازکردن = ایرکه تو له

گدائی گر = اوسخور

تصادف کردن = ادوگوت له

ریسمان قلبه = اتنگ

بیکاروبیبندوبار = ایله سر، ده ده ای

محاصره ونگهداری = ایگل ، اوش کدو

اطاعت و ازگفت شدن = آزاید

حامیله وبار دار= آویست

برخیز = ارخای ، وارخیز، بخیز

مادر = آبای ، آیی

پدر = آتای

مادرکلان = آپای ، آجی

خانم اشراف= آغه

حالا = آکو

جنزده گی = انگلتو

برخاستن = ارخستو

ارباب = آولوغ ، شریگ

شرم و حیا = آی برخوردو

ناخن = آخو ، ناخو

رویش کاری = اوداو

دبل وضخیم = اوستور ، غوده

همسرو خانم = آوتینه ، خاتو ، سیاسر

مادر اندر = آچه ، میندر

تخمین = ادلقه ، اتکل

مادرکلان پدری = آچول ، بکله ، بابه

دفع زهرمار = آووسو

شراره آتش = آله مگده ، النگ

پشت گردن = اله مغه

حرص وآذزیاد = آپه له ، آوول

مریضی دندان حیوان= آمرو

صرفه جوئی = ایلای

انبارسنگها = اوبه، جغله

افواه و تبلغات = اله هوئید

همانطور = اموتوراونورقم

صداکشیدن سگ = اوله جی

غذای شکمبه گوسفند = اورگوماج

آرزو ومیل = آغو

اتسه زکام = آپچی ، بنی زدو ، آوبنی گگ

الماسگ = آتیشگ

حدس وگمان = اتکلی

سیفلیس = آتیشگدانه

تخمین = اتاله ، برابر

زکام = آوچی

بیگانه = آتره کی

عهد و پیمان = آد، واده

شاخه = اوچغ، شخچل

احتیاط = آدوله ، ایتیاد

دورنگ = آله

بی عقل = الته ، دیونه

خوف وترس = آله ده ، وشبورغو

استاده کردن = ارخال جی

عجله وشتاب = اوول

فریبکارودروغگو = آبول

رقصیدن نشسته = آخوچای

غوغاوهیاهو = ایقسراگ ، قیغسگ

وقت وزمان = اوچور، لازه

توجه = اوش

نفستنگی وخستگی = این نا سگ

اینجا ودرین محل = این جی

فاژه کشیدن = ایسنه ده

شعله آتش = اله مگ

حمله کردن = آله کدو

آهسته گذاشتن = دمراس بیل

حالا = ایساه

آتش کردن = ایله سو

بیکاره = آی دو

زخمی = آوگار

علف = آوجار

مزاجهای مختلف = آوباد

انواع آش = اوگره

تخمین کردن = ادلقلجی

خفگ کردن = ا فاگ دلجی

عقیم کردن = اخته دلجی

جادوکردن = آواسودلجی

گام انداختن = الغودلجی

گپ بیهوده = آولمو

گذر از آب = آوپره

اساس وبنیاد = آوداو

گوشت رانگوسفند = آله مه غه

بسته کردن پایحیوان = ایشکیل

مادرپدرکلان = آچه که لو

چوبدراز برای زراعت = آله کش

خزندهشترمانند = شوتوربوغدی

هموارکردن = آواردلجی

بوته کوهی برایریسمان = الترغو

توپک دهن خورجین = ایلمک

اشاره = ایلمگ

محافظ = ایله غو

تنفس تندمریض = اینه جه

موج زدن آتش = النگکس

انگشت کلاندست = ایرتکه

بزنرقوی = ایرگاچ، تکه

گیاه برای زخم = ایرومقره

سوراخ دسته بیل = انغو

چیزیراجستجوکردن = ایله بورشدو

اخراج ازمجلس = ایل برغو

عاجزوخسته = ائیز

چوکات زیردروازه = ایرگینگ

تکیه کردن = اینه که دلجی

همراهی کردن = اولبورغو

قرض اندک = آنجگ مانجگ

کمینگاه = آیبور

موی نرم بز = آدوپه دول

غم واندوه = ا یناو

بوجول بازی = آپو

نفرین شده = اوقره خور

خودمانی = ایلوغیل

درحیرت مانده = انگوبنگ

متردد ودودل = ایلنگ سیلنگ

پالیدن = اپله

گره خورد = ایلمگ

نسلگیری حیوان = اپیره ، ووگور

آرامشدن = اموجی

تهدیدکردن = اخوداب دلجی

ازرمه جداشدن= اپلتری

اشتیاق = اجورغه

بزآهو = ارغلی

گیاه نوروئیده = اله سو

کنایه وطعنه = آیه دگ

پوست قاف = الیله

شبپرک چرمی = ایلگینگ

شرم وحیا = ایبیرشیبیر

جویچه آبیاری = اوروغچر

کف زمین دریا = آوخه نه

علاقه جنسی حیوان= آی ریغ

ناله وگریه = آنجه له

پرنده آبی زردرنگ = انغیر

درخت کوهی = ایرغای

کیسه دباغی شده = آمبو

شاخه شاخه = آچه لی

کیسه دراز پول = امپو

لبه تیزظرف = ایرماغ

بغل ایستادشدن = ایل کامرو

تسمه زین اسپ = اخته سو

بلندنمودن گوش حیوان = اووج

بیتابی از پورخوری زیاد = ایلدره

باغیرت وباننک = ایرکه تو

بااطمینان وفارغ البال = اوماق بله

پندیده گی = امس

خواب آلود = اورگیله